توضیحات
نهال اسطوخودوس، گیاهی علفی و از خانواده نعناسانان است. همیشه سبز است و عمری چند ساله دارد. گل هایی خوشه ای و زیبا به رنگ های بنفش، صورتی، ارغوانی یا آبی تولید می کند. برگ هایی تیز و پوشیده از کرک دارد. بسیار زیبا است و همچنین گل ها و برگ های آن عطری مطبوع و آرامش بخش از خود ساطع می کنند. از این رو نهال اسطوخودوس به عنوان گیاه زینتی در فضای سبز، گلدان یا حیاط خانه کاشته می شود. نام دیگر این گیاه لاواندولا یا لاوان به معنای شوینده است. برگ ها و قسمت های سبز آن حاوی اسانس روغنی می باشند. در تولید انواع مواد آرایشی و بهداشتی به کار می رود. خواص دارویی فراوانی دارد و اغلب جهت بهره بردن از این خاصیت ها به کاشت و پرورش این گیاه می پردازند. از جمله خواص اسطوخودوس می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- برای پوست و مو بسیار مفید است. جهت رفع جوش و آکنه، شپش سر و ریزش مو مورد استفاده قرار می گیرد.
- عملکرد دستگاه گوارش را بهبود می بخشد. به هضم غذا کمک می کند. بیماری های روده را برطرف می سازد.
- اسطوخودوس عطر بسیار خوشایند و آرامش بخشی دارد. از این رو جهت برطرف کردن استرس و بیماری های دیگر از طریق رایحه درمانی مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین بخور این گیاه یا مصرف یک لیوان از دمنوش آن موجب رفع استرس و بی خوابی های شبانه می شود.
- خاصیت ضد التهابی و ضد میکروبی دارد. از این رو در درمان بیماری های سرماخوردگی و آنفولانزا بسیار مؤثر است.
- در درمان بیماری های تنفسی همچون آسم به کار می رود.
- در درمان سردرد های ناشی از میگرن مفید است.
- خاصیت سم زدایی دارد و برای برطرف کردن بیماری های کبد چرب استفاده می شود.
شرایط کاشت و پرورش اسطوخودوس
با توجه به کاربردهای فراوان گیاهان اسطوخودوس در تولید انواع لوازم آرایشی و بهداشتی، مصارف دارویی و همچنین زیباسازی شهری و آپارتمانی، کاشت نهال اسطوخودوس دلایل متعددی می تواند داشته باشد. اما در هر صورت، پرورش این گیاه، چه در سطح وسیع و چه در یک گلدان کوچک نیازمند کسب اطلاعاتی در مورد شرایط مورد نیاز جهت کاشت و داشت و برداشت این گیاه می باشد. در ادامه مطلب قصد داریم شما را با نیازهای اکولوژیکی و نحوه کاشت و تکثیر نهال اسطوخودوس آشنا کنیم.
شرایط آب و هوایی
این گیاه در گستره وسیعی از اقلیم آب و هوایی کشت و پرورش داده می شود. نیاز به رطوبت زیادی ندارد و بیشتر در مناطق خشک و نیمه خشک می روید. قسمت های مصرفی آن در گرمای تابستان ظاهر می شوند. برای رشد مناسب نیاز به ۶ تا ۸ ساعت نور مستقیم آفتاب دارد. بیشتر در ارتفاعات می روید و به دلیل دارا بودن ریشه های قوی قابلیت رویش در زمین های شیب دار را نیز دارد.
خاک مناسب
جهت کاشت این گیاه از خاک حاصل خیز، سبک و با زهکشی بالا استفاده کنید. خاک های آهکی و دارای کلسیم بهترین گزینه برای کاشت اسطوخودوس هستند. ترکیب کوکوپیت، پیت ماس و پرلیت یک ترکیب مناسب جهت رشد دادن نهال اسطوخودوس است. حتی می توانید از خاک باغچه که با مقداری ماسه و کود حیوانی ترکیب شده است نیز برای کاشت آن استفاده کنید.
میزان آب مورد نیاز:
اسطوخودوس در برابر بی آبی مقاوم است. مدت زیادی بدون آب زنده می ماند و بالعکس، آبیاری بیش از حد به شدت این گیاه را در معرض پوسیدگی ریشه قرار می دهد. زمانی نیاز به آبیاری دارد که خاک آن خشک شده و رطوبتی ندارد. معمولا در فواصل ده تا چهارده روزه نیاز به آبیاری پیدا می کند.
روش های تکثیر اسطوخودوس
گیاه اسطوخودوس را می توان از طریق کاشت بذر یا قلمه زدن تکثیر کرد. روش دوم یعنی قلمه زدن طول دوره رشد را کاهش می دهد و احتمال موفقیت بیشتری دارد. با توجه شرایط محیطی و مساحت سطح زیر کشت می توانید یکی از این دو روش را انتخاب کنید. مراحل پرورش نهال اسطوخودوس از طریق کاشت بذر و قلمه به شرح زیر می باشد:
- کاشت بذر
جهت کاشت و تکثیر اسطوخودوس از طریق بذر آن، ابتدا بذر مناسب کاشت در منطقه خود را تهیه کنید. در گام اول باید بذرها را در خزانه بکارید. بنابراین بستر کاشت مناسبی فراهم کنید. می توانید از یک خزانه سر باز یا حتی قسمتی از مزرعه خود برای این کار استفاده کنید. سینی کشت نیز بستر مناسبی جهت پرورش نشا اسطوخودوس می باشد. بذرها را در خزانه بپاشید و روی آنها را با استفاده از کمپوست یا کود حیوانی بپوشانید. چنانچه به این مواد دسترسی ندارید لایه ای نیم سانتی از همان خاک باغچه را بر روی بذرها بریزید. حال بذرها را آبیاری کنید. پس از حدود ۱۰ روز شاهد جوانه زنی بذرها خواهید بود. شرایط مناسب از قبیل نور کافی، آبیاری و دمای مورد نیاز را فراهم کنید تا جوانه ها به خوبی رشد کنند.
زمانی که قد آنها به حدود ۱۰ سانتی متر رسید اقدام به تنک کردن نشاها نمایید. فاصله نشاهای باقی مانده را ۵ سانتی متر در نظر بگیرید. وقتی که نشاها حدود ۱۸ تا ۲۰ سانتی متری شده و مقاومت لازم را به دست آوردند آنها را به زمین اصلی منتقل کنید.
- کاشت قلمه
قلمه های اسطوخودوس از ساقه های بالغ این گیاه تهیه می شوند. اگر قصد کاشت قلمه اسطوخودوس را دارید می توانید قلمه ها را از گلخانه ها یا مراکز باغبانی خریداری نمایید. از آنجا که اسطوخودوس گونه های مختلفی دارد مطمئن شوید گونه مورد نیاز خود را تهیه کرده اید. بستر کاشت مناسبی را فراهم نمایید. اگر گیاه را در گلدان می کارید از گلدان نسبتا بزرگی استفاده کنید. از خاکی با زهکشی مناسب استفاده کنید. بهتر است قبل از ریختن خاک در گلدان مقداری شن در کف آن بریزید تا رطوبت اضافی خاک را دفع کند. چرا که اسطوخودوس از رطوبت زیاد بیزار است.
ابتدا گلدان را تا نصف پر کنید، قلمه را با خاک اطراف ریشه آن، در داخل خاک قرار داده و سپس قسمت باقیمانده گلدان را پر از خاک کنید. قلمه را با دست نگهدارید تا کاملا صاف بایستد. اگر قلمه را در زمین می کارید ابتدا باید گودالی با عمق مناسب حفر کنید و سپس مراحل گفته شده را انجام دهید. قلمه ها را به خوبی آبیاری کنید تا خاک کاملا مرطوب شود. حال آنها را در محیطی گرم و در معرض تابش مستقیم نور خورشید قرار دهید. رشد این گیاه در سال اول کند است. می توانید با افزودن مقداری کود به خاک آن و هرس کردن مداوم به رشد سریع تر و متراکم تر شدن شاخ و برگ آن کمک کنید.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.