توضیحات

متداول ترین روش کشت گوجه فرنگی، نشاکاری است. یکی از مهم ترین مراحل این روش، تهیه نشا گوجه فرنگی با کیفیت می باشد. نشا گوجه فرنگی به گیاهچه هایی گفته می شود که دارای حداقل دو برگ واقعی هستند و قد آنها به ۵ تا ۷ سانتی متر می رسد. این گیاهچه ها، از طریق کاشت بذرهای گوجه فرنگی در خاک حاصل خیز و نگهداری آنها در شرایط ایده آل خزانه به دست می آیند. تولید نشا گوجه فرنگی کار چندان دشواری نیست. اگر مکان مناسبی در اختیار دارید می توانید نشا های مورد نیاز برای باغچه یا مزرعه خود را با دسترنج خودتان به عمل آورید. برای این کار کافیست به نکات زیر توجه کنید و مراحل گفته شده را مو به مو اجرا نمایید.

بذر گوجه فرنگی را تهیه کنید

ابتدا بذر گوجه فرنگی را از گلفروشی یا مراکز باغبانی معتبر و قابل اطمینان خریداری فرمایید. مقدار و نوع بذر بسیار مهم است. با توجه به مساحت مزرعه ای که در اختیار دارید مقدار بذر مورد نیاز خود را مشخص کنید. به طور معمول برای هر یک هکتار زمین زراعی، حدود نیم کیلوگرم بذر گوجه فرنگی نیاز است. در ضمن توجه داشته باشید که گوجه فرنگی انواع مختلفی دارد. بنابراین در هنگام تهیه بذر مطمئن شوید نوع بذر مورد نیاز خود را انتخاب و خریداری کنید. همچنین این نکته را نیز در نظر داشته باشید که نوع گوجه فرنگی که انتخاب کرده اید برای کاشت در مزرعه شما مناسب باشد. اگر در سال های قبل گوجه فرنگی کاشته بودید و خودتان بذر تهیه کرده اید می توان از آنها استفاده کنید.

بستر کاشت را فراهم نمایید

اگر قصد دارید نشا گوجه فرنگی مورد نیاز برای حدود یک هکتار زمین را تولید کنید، خزانه ای به اندازه ۴۰ مترمربع نیاز دارید. اما اگر مقدار نشاء کمتری نیاز دارید و می خواهید در باغچه یا حتی گلدان این گیاه را پرورش دهید می توانید بذرها را در داخل ظروف کوچکی کاشته و در اتاق نگهداری کنید. بهتر است برای کاشت بذرهای گوجه فرنگی از سینی نشا یا سینی کاشت استفاده کنید. سینی نشا به سینی هایی گفته می شود که دارای حفره ها یا سلول هایی با عمق و اندازه ایده آل جهت کاشت بذر انواع گیاهان است. می توانید از کارتن های پلاستیکی تخم مرغ نیز برای کاشت بذر استفاده کنید. سینی ها را با استفاده از خاک گلدان پر کنید. گوجه فرنگی برای رشد مناسب، نیاز به خاک نرم و حاصلخیز و غنی از مواد آلی دارد. خاکی که کمی خاصیت اسیدی دارد، بستر مناسب تری برای کاشت گوجه فرنگی است.

بذرها را بکارید

در هر یک از سلول های سینی نشا (یا به فواصل مشخصی در بستر خزانه) سوراخ کوچکی به عمق حدود نیم تا یک سانتی متر ایجاد کنید. در هر سوراخ سه بذر گوجه فرنگی بکارید و روی بذرها را با خاک نرم بپوشانید. خاک روی بذرها را اصلا فشار ندهید.

شرایط مناسب جهت جوانه زدن بذرها را فراهم کنید

بذرها را به طور منظم آبیاری کنید. دقت کنید که رطوبت خاک در تمام نقاط به صورت یکنواخت باشد. دمای مناسب جهت جوانه زدن بذرها حداقل ۷و حداکثر ۲۵ درجه سلسیوس است. دما را در این بازه نگهدارید. بذر گوجه فرنگی جزو آن دسته از بذوری است که برای جوانه زدن نیاز به تاریکی دارند. بنابراین، پس از کاشت بذر باید روی آنها را با استفاده از پلاستیک تیره بپوشانید. پس از ۷ روز، اولین جوانه ها را مشاهده خواهید کرد. پس از ظهور اولین جوانه ها، پوشش پلاستیکی را برداشته و اجازه دهید نور مستقیم آفتاب به آنها بتابد.

زمان انتظار

با توجه به شرایط کشت، از زمان کاشت بذر تا آماده شدن نشا گوجه فرنگی پنج تا هشت هفته طول می کشد. زمانی که نشاهای شما دارای ۴ تا ۶ برگ حقیقی شدند، آماده انتقال به زمین زراعی هستند.

اهمیت تولید نشا گوجه فرنگی

همانطور که گفتیم، روش مرسوم کاشت گوجه فرنگی، نشاکاری است. شاید از خود بپرسید که چرا به جای کاشت بذر گوجه فرنگی در زمین زراعی از نشاء آن استفاده می کنند؟ در پاسخ باید بگوییم که کاشت محصولاتی چون گوجه فرنگی از طریق نشا مزایای فراوانی دارد. صرف زمان و هزینه، دو  عامل مهم و تعیین کننده برای کشاورزان به شمار می روند. نشا کاری روشی ایده آل برای صرفه جویی هر چه بیشتر در زمان و هزینه می باشد.

• گوجه فرنگی جزو محصولات فصل گرم است. از سوی دیگر مراحل اولیه رشد از کاشت بذر تا جوانه زدن و تبدیل شدن آن به گیاهچه، حداقل دو ماه زمان لازم است. در روش نشا کاری، گیاه گوجه فرنگی شما این زمان را در محیط خزانه سپری می کند. بنابراین شما می توانید کاشت گوجه فرنگی را دو ماه زودتر از موعد آغاز کنید. در نتیجه گوجه فرنگی های رسیده را دو ماه زودتر برداشت و به بازار عرضه خواهید کرد. عرضه محصول نوبرانه و زودرس به بازار صرفه اقتصادی فراوانی برای کشاورزان دارد.
• در روش کاشت مستقیم بذر، ممکن است برخی از بذر ها به دلایلی چون خراب شدن بذر، جابجایی توسط حشرات، خورده شدن توسط پرندگان و… جوانه نزنند. اما با انتخاب روش نشاکاری، با چنین مشکلی رو به رو نخواهید شد. همانطور که گفتیم نشا های گوجه فرنگی ایده آل حداقل دو برگ واقعی و حدود ۷ سانتی متر قد دارند. با در نظر گرفتن این شرایط می توانید بهترین نشا ها را انتخاب و به مزرعه منتقل کنید. بنابراین در نهایت مزرعه شما محصول یکنواختی خواهد داشت. در ضمن مطمئن می شوید که نشاهای سالم و عاری از هرگونه بیماری را به مزرعه خود منتقل کرده اید.
• در نشاکاری، بذرهای گوجه فرنگی در ابتدا در محیط کوچکتر (خزانه) کاشته می شوند. بنابراین، عملیات داشت از جمله آبیاری و تأمین خاک مناسب در سطح کمتری انجام می گیرد. این امر در کاهش هزینه های داشت در مراحل اولیه رشد گوجه فرنگی و همچنین کاهش تعداد دفعات آبیاری بسیار مؤثر است.
• تنک کردن و حذف علف های هرز مزرعه در مراحل اولیه رشد گوجه فرنگی بسیار مهم و در عین حال مشکل است. در روش نشا کاری دیگر نیاز به تنک کردن مزرعه نخواهید داشت.
• با انتخاب روش نشا کاری، بسیاری از هزینه ها از جمله استهلاک تجهیزات آبیاری، هزینه تهیه مقدار زیاد پلاستیک جهت پوشاندن بذرها در مزرعه، هزینه های کارگری جهت تنک کردن، کاشت بذر، آبیاری و… حذف می شود.
• در روش نشاکاری، مقدار بذر کمتری استفاده خواهید کرد. چنانچه بذر را مستقیما در مزرعه بکارید احتمال جوانه نزدن، خراب شدن و حمل و خورده شدن توسط حشرات و پرندگان وجود دارد. اما در خزانه، چنین خطراتی بذر گوجه های شما را تهدید نمی کنند.

گیاه شناسان، گوجه فرنگی را یک میوه معرفی کرده اند اما از به دلیل نوع مصرف این گیاه، از دید عامه مردم، گوجه فرنگی یک سبزی محسوب می شود.